घरातले रोजचे शोपीस, प्लास्टिकच्या वस्तू.. तोपर्यंत छान वाटतात आणि तोपर्यंत च छान दिसतात… म्हणजे “दसरा” काढला की या सगळ्या गोष्टी अडगळ वाटतात.आणि एका जागेवरून दुसऱ्या जागी बदली झाल्यावर याच गोष्टी “भंगार” वाटतात.. बर कोणती गोष्ट टाकून द्यायची म्हणलं तर टाकून द्यायला मन नको व्हायला?? एक तर मी बाई आणि त्यात प्लास्टिक प्रेमी.. मग काय विचारता???
खरंतर गोष्ट साठवायची किंवा जपून ठेवायची (?) सवय म्हणाल तर लहानपणीच पुस्तकांमध्ये वह्यांमध्ये मोरपिस, पिंपळाचे पान ठेवण्या पासून सुरुवात झाली.. मग ती सवय हळूहळू कावा, (आगपेटीच्या दोन्ही बाजूचे चित्र, उन्हाळ्यात आंब्याच्या कोया, जुनी नाणी, शक्तिमान, सुपरमॅन चे स्टिकर, रंगीबिरंगी गोटया, चांदोबा ची पुस्तके, दुकानातून एखादे दुसरे स्टिकर किंवा कार्टून विकत आणण्यापेक्षा,वर्तमानपत्रातील गाड्या, कार्टून कट करून भरगच्च संग्रह झाला..शंख शिंपले, रंगीबेरंगी खडे, गोरगोट्या यांचे तर मोजमाप च नव्हते. एकंदरीत शालेय साहित्य व्यतिरिक्त.. माझा कपाटाचा कप्पा अशा गोष्टींनी “उतू” चाललेला असायचा. हायस्कूल मध्ये आले की बालपणीचा संग्रह तसाच राहिला पण त्यात भर पडली ती शालेय समारंभात काढलेल्या फोटोंची, गॅदरिंग च्या फोटोंची, सारी डे वगैरे फॅड त्यावेळी नव्हतं.. हा पण न चुकता दहावीच्या निरोप समारंभाच्या वेळी किंवा नागपंचमीला हौसेने पहिल्यांदा शाळेमध्ये साडी घालायला मिळायची, निरोप समारंभाचे फोटो,एकमेकांना स्वतः बनवून दिलेली ग्रीटिंग्स,, डायरी, वेगवेगळे पेन, गाण्यांच्या कॅसेट,शक्तिमान च्या स्टिकर ची जागा आता वर्तमानपत्रातील हीरो हीरोइन च्या कात्रनांनी घेतली होती.
मुलांसाठी सेपरेट अशी बेडरुम कन्सेप्ट अस्तित्वात नसल्यामुळे आठवी पर्यंत माझे हिरो हिरोईन आणि क्रिकेटर वरचे प्रेम गोदरेज कपाटावर किंवा खिडकीच्या आतल्या बाजूवर जग जाहीर होत असे.. नववी मध्ये पहिल्यांदा सेपरेट रूम अर्थात बेडरूम मिळाली.. मग काय सगळी शक्तिमान चे स्टिकर आणि सचिन तेंडुलकरने भरून गेली. त्यानंतर आलं माझं कॅडबरी प्रेम..अर्थातच dairy मिल्क.. त्यात सुरुवातीला आत मिळणारे गोल्डन पेपर, आणि बाहेरचं कागदाचं कव्हर दोन्हीचा कलेक्शन सुरू झालं.. हळू हळू सगळे कॅडबरी चे कव्हर बेडरुमच्या माळ्याला चिटकवले गेले.. कॅडबरी च्या कव्हर च कलेक्शन बघून पप्पा चे मत “एवढ्यात एक दुभती म्हैस विकत आली असती” भैय्या ने री ओढली.. “हिला आता हुंडा द्यायचा नाही हिचा हुंडा इथेच संपला.”
दहावी संपली कॉलेज साठी हॉस्टेलला प्रवेश घेतला. तिकडे घरी मम्मीने माझ्या रंगीबिरंगी खड्यांचा,गोट्यांचा, चित्रांचा संग्रह लहान मुलांमध्ये वाटून टाकला. आता संग्रहा मध्ये नव्या गोष्टींची भर पडली.. फ्रेंडशिप बँड ,ऑटोग्रफ बुक(अजून पर्यंत माझ्याकडे आहेत.) , ग्रीटिंग गिफ्ट, मैत्रिणींच्या आय कार्ड साईज फोटो, होस्टेल डेज चे फोटो इत्यादी. तोपर्यंत माझे पेपरला छोटे-मोठे लेख लिहायला सुरुवात झाली होती. त्याची कात्रण करून तारीख टाकून जपून ठेवली. कॉलेज मध्ये गेल्यावर सगळ्यात जास्त कलेक्शन वाढले ते म्हणजे कपड्यांच. जीन्स टॉप, कुर्ती, पायजमा, लॉन्ग स्कर्ट अजून खूप काही प्रकार.. कालांतराने ड्रेस बसे नासे झाले..पण आठवणीने जपून ठेवलेल्या त्याच्या कॉटनच्या ओढण्या.. एक तर अजूनही सोबत आहे. होस्टेलवर जाताना चार बॅगा भरून गेलेली मी , होस्टेल सोडून येताना त्याच्या दहा बॅग्स झाल्या होत्या.. ग्रॅज्युएशन च्या वेळी होस्टेलवर जाताना मोजके सामान नेलं होतं. माघारी येताना खूप सारी बक्षीस, सर्टिफिकेट्स,ट्रॉफी, हॉलीबॉल, होत्या. लग्न होऊन सासरी येताना, रुखवत भांडी कुंडी फर्निचर हे सगळे एका बाजूला होत. आणि माझा संग्रह एका बाजूला.. मार्कलिस्ट, खेळांची सर्टिफिकेट्स, ट्रॉफी, मेडल्स, ऑटोग्राफ बुक्स, फोटो अल्बम्स, आवडती पुस्तक..
ऋतुराज च्या जन्माअगोदर पासून त्याची डायरी लिहायला सुरुवात केली.. म्हणजे आवडते अंगाई गीते, बडबड गीते, संस्कार गीते.. आणि त्याच्या जन्मापासून प्रत्येक गोष्टीची नोंद त्या डायरीत केली. अगदी बारकाईने.. त्याची प्रत्येक आठवण, क्षण त्या डायरीत जपून ठेवलाय.. एसटीचे पहिले तिकीट, पहिले फ्रेंडशिप बँड, पहिले ड्रॉईंग, मदर्स डे चे ग्रीटिंग, पप्पांनी आणायच्या गोष्टींची लिस्ट अजून खूप काही.. राजवीर च्या बाबतीत ही तेच केलं.. आता ऋतू स्वतःची डायरी लिहितोय आणि राजवीर ची मी लिहिते.. त्यानंतर सुरुवात झाली ऋतुचे छोटेसे खेळणं, आवडता ड्रेस, स्वेटर, छोटासा हात मोजा किंवा म्युझिक चे बूट.. या गोष्टी अशा असतात. ती परत किती वर्षांनी त्याचं गाठोडं सोडलं की आपण परत त्यांच्या बालपणात जातो.. स्वतःच्या लग्नाचा शालू , लग्नाचा अल्बम कॅसेट वर्षानुवर्ष सांभाळून ठेवतोच ना आपण.. मुलांच्या आठवणी तर सांभाळणार च न.. तशा खूप खूप विचित्र गोष्टी सांभाळल्यात मी..जसे की पहिली ते दहावीचे मार्कलिस्ट. दहावीचे रिसीट. प्रत्येक खेळातलं सर्टिफिकेट मग ते सहभागाचं का असेना. 23 गोल्ड 6 सिल्वर (विविध खेळांसाठी) लग्नातल्या दोन्हीकडच्या पत्रिका. रुखवतातील रांगोळी पेंटिंग. बारावीतल्या ड्रेस वरची ओढणी. सीडॅक ला पुण्याला असताना नऊ महिन्याच्या ऋतूला गावी सोडून राहिले होते तेव्हाची उशी.(कारण सांगायची गरज नाही.. प्रत्येक आईला ते समजेल)
“अहो” नी गिफ्ट केलेली पहिली साडी…आतापर्यंत वापरलेले मोबाईल हँडसेट (e कचरा) अशीच न संपणारी यादी..असो. सांगण्याचे तात्पर्य इतकंच की, आज “world ? heart day” म्हणजेच आपल्या हृदयाची काळजी घ्या हे सांगणारा दिवस. बाकीच्या वस्तू एवढ्या जपतो, तर.. स्वतःचा असो किंवा दुसऱ्याच “हृदय” तर जपायलाच हवे ना.. (ता.क.-दोन दिवसापासून झाले माझा आधार कार्ड सापडत नाहीये.)
© सौ अभिजिता नवनाथ जगताप
abhijita.jagtap@gmail.com